Sinterklaas in België
In België wordt Sinterklaas minstens even groots gevierd als in Nederland. Toch zijn er een aantal opvallende verschillen in hoe het Sinterklaasfeest bij onze zuiderburen wordt beleefd. Zo valt pakjesavond bij de Belgen niet op 5 december, maar op 6 december, de feestdag van Sint-Nicolaas. In dit artikel duiken we in de gebruiken, tradities en typische lekkernijen rond Sinterklaas in België.
Wanneer viert men Sinterklaas in België?
In tegenstelling tot Nederland, waar pakjesavond op 5 december plaatsvindt, krijgen Belgische kinderen hun cadeautjes op 6 december, de officiële feestdag van Sint-Nicolaas. De avond ervoor zetten ze hun schoentje klaar, vaak vergezeld van een wortel of suikerklontje voor het paard van Sinterklaas, en een tekening of brief voor de Sint. Op de ochtend van 6 december vinden ze dan cadeautjes, snoepgoed en soms ook een brief van de Sint.
De intocht van Sinterklaas
Ook in België komt Sinterklaas met de stoomboot aan. De bekendste en meest uitgebreide intocht vindt plaats in Antwerpen, waar hij aankomt aan de Scheldekaaien en verwelkomd wordt door duizenden kinderen. De intocht wordt vaak uitgezonden op de Vlaamse televisie, bijvoorbeeld via Ketnet.
In andere Belgische steden en dorpen zijn er ook lokale intochten, vaak georganiseerd door scholen, winkels of het gemeentebestuur. Deze intochten vinden meestal plaats in de tweede helft van november, zodat de kinderen voldoende tijd hebben om hun schoen te zetten in aanloop naar 6 december.
Wie zijn de helpers van Sinterklaas in België?
Ook in België wordt Sinterklaas bijgestaan door zijn Pieten. Waar in Nederland veel discussie is ontstaan rond de kleur en rol van Zwarte Piet, is dat debat in België minder fel. Wel zie je ook daar een al roetveegpieten , vooral op televisie en bij grote evenementen. In de kleine steden en op het platteland is Zwarte Piet voornamelijk de begeleider van Sinterklaas.
De Belgische Pieten lijken qua gedrag op de Nederlandse variant: ze zijn vrolijk, ondeugend en strooien graag met snoep. Soms treden ze ook op als acrobaten of muzikanten tijdens intochten of schoolbezoeken.
Typisch Belgische Sinterklaastradities
- Speculoos is hét typische Belgische Sinterklaaslekkernij, in tegenstelling tot de Nederlandse kruidnoten en pepernoten.
- Kinderen zingen vaak Franstalige of Vlaamse sinterklaasliedjes, afhankelijk van de regio.
- In sommige regio’s, vooral in Wallonië, brengt de Sint ook op school een bezoek en worden daar geschenken uitgedeeld.
- De figuur van Père Fouettard (of Schmutzli in Duitstalige delen) komt ook voor: een meer dreigende metgezel die stoute kinderen symbolisch straft.
Sinterklaas op televisie
Waar Nederlandse kinderen elk jaar uitkijken naar het Sinterklaasjournaal, hebben Vlaamse kinderen hun eigen tradities. Op Ketnet wordt vaak een dagelijkse Sinterklaasserie uitgezonden waarin de avonturen van de Sint en zijn Pieten worden gevolgd. Ook Studio 100 heeft in het verleden programma’s gemaakt rond Sinterklaas, zoals Dag Sinterklaas, een klassieker in de Lage Landen.
Commerciële invloeden en verschil met Kerstmis
Net als in Nederland is het Sinterklaasfeest in België een belangrijke commerciële periode. Winkels liggen vol met chocoladefiguren, speculoos, marsepein en speelgoed. Toch is er ook hier een verschuiving merkbaar: sommige gezinnen kiezen ervoor om Sinterklaas iets soberder te vieren en meer nadruk te leggen op Kerstmis.
In Franstalig België is Kerstmis vaak belangrijker dan het Sinterklaasfeest, zeker voor oudere kinderen en volwassenen. In Vlaanderen blijft 6 december echter hét hoogtepunt voor jonge kinderen.
Hoe viert men Sinterklaas in België?
In België is het Sinterklaasfeest een magisch moment voor kinderen, maar het blijft doorgaans een kindergebeuren. Volwassenen doen meestal niet mee aan surprises of gedichten, zoals in Nederland gebruikelijk is. Op 6 december ontvangen Belgische kinderen hun cadeautjes, vaak netjes uitgestald op de ontbijttafel.
Wat ook opvalt: Belgische kinderen schrijven vaak een brief naar Sinterklaas, waarin ze vertellen wat ze graag willen hebben. Deze brieven worden soms zelfs gepost naar het officiële adres van Sinterklaas in Sint-Niklaas, een stad die niet alleen qua naam maar ook qua festiviteiten een centrale rol speelt in het Sinterklaasfeest in België.
Intocht van Sinterklaas in Antwerpen
Een belangrijk moment in het Belgische Sinterklaasfeest is de jaarlijkse intocht van Sinterklaas in Antwerpen. Deze grootschalige gebeurtenis trekt duizenden bezoekers en wordt vaak live uitgezonden op de Vlaamse televisie. Kinderen verzamelen zich langs de kade van de Schelde om de aankomst van de stoomboot te zien, waarna de Sint in optocht door de stad trekt. Dit feestmoment is voor veel Belgische gezinnen de echte start van de Sinterklaasperiode.
De betekenis van het Sinterklaasfeest voor Belgische gezinnen
Voor Belgische gezinnen, vooral in Vlaanderen is het Sinterklaasfeest een van de meest geliefde en diepgewortelde tradities van het jaar. De komst van de Sint markeert een periode van verwondering, verwachting en warmte. Kinderen leven er wekenlang naartoe, knutselen tekeningen, zingen liedjes en zetten vol spanning hun schoentje. Het feest is niet alleen een bron van plezier, maar ook een manier waarop generaties met elkaar verbonden worden: ouders en grootouders vertellen verhalen over hoe zij zelf vroeger Sinterklaas beleefden.
Hoewel het feest op sommige vlakken soberder wordt dan vroeger, blijft de symboliek sterk: Sinterklaas staat in België voor goed gedrag, hoop, rechtvaardigheid en gulheid. Zelfs in tijden van commercialisering hechten veel ouders waarde aan de traditie als cultureel erfgoed. Scholen, bibliotheken en lokale verenigingen organiseren nog steeds massaal activiteiten rond de figuur van de Sint. Zo blijft het feest niet alleen levend, maar ook betekenisvol in de beleving van jonge en oudere Belgen. Kijk voor meer informatie over het Sinterklaasfeest in België op SNG Vlaanderen
Regionale verschillen in België
Hoewel het Sinterklaasfeest in heel België wordt gevierd, kunnen er regionale verschillen zijn in de manier waarop het feest wordt gevierd. In sommige delen van België worden bijvoorbeeld extra vieringen gehouden op de dag van de intocht van Sinterklaas. In andere regio's kunnen er specifieke tradities en gebruiken zijn die uniek zijn voor die plaats. Een voorbeeld hiervan is de stad Mechelen, waar elk jaar op 6 december de "Kinderstoet" wordt gehouden. Dit is een grote optocht waarin kinderen verkleed als Sinterklaas en Zwarte Piet meelopen en snoep uitdelen aan het publiek. Het is een vrolijke en kleurrijke viering die de lokale gemeenschap samenbrengt.
Ben je benieuwd hoe Sinterklaas in andere landen wordt gevierd? Lees dan verder op: